एकदा काय झाले, तर एका राज्यात एक परोपकारी राजा राज्य करत होता. तो आपल्या प्रजेची खूप काळजी घेत असे. त्याला आपल्या लोकांच्या सुखदुःखाची खबर मिळावी म्हणून तो दररोज राजवाड्याच्या बाहेर येऊन लोकांशी बोलत असे.

एके दिवशी राजा बाहेर आला असताना त्याला एक तोता दिसला. तो तोता पिंजऱ्यात बंद होता आणि तो खूप उदास दिसत होता. राजाला त्याची खूप आर्जव वाटली आणि त्याने तो पिंजरा विकत घेतला. पिंजरा उघडताच तोता उडून गेला.

काही दिवसांनी तोच तोता परत राजाच्यासमोर आला आणि त्याच्या चोचीत एक सुंदर मोत्यारे आणले होते. राजाला हे पाहून आश्चर्य वाटले. तोत्याने ते मोत्यारे राजाच्या पदरात टाकले आणि पुन्हा उडून गेला.

पुढच्या काही दिवसांतही तोता दररोज राजाकडे येऊ लागला आणि एखादे ना एखादे सुंदर मोत्यारे आणून देऊ लागला. राजा तोत्याच्या या कृत्याने खूप खूश झाला. त्याला तोत्याची मित्रता हवी होती.

एके दिवशी राजाने तोत्याला विचारले, "तू मला इतकी सुंदर मोती कुठून आणतोस?" तोत्याने हसून सांगितले, "हे मोती जंगलात एका वृक्षाच्या खाली लपवून ठेवले आहेत. मी तेथून आणतो."

राजा मोत्यांच्या लोभाने आंधळा झाला. त्याने आपल्या सैन्याला घेऊन जंगलात जाण्याचा निश्चय केला. तोत्याने त्याला जंगलात नेले आणि एका मोठ्या झाडाच्या खाली थांबवले. राजाने सैनिकांना आदेश दिला की झाडा खोदून मोती शोधा.

पण जेव्हा सैनिकांनी झाड खोदला तेव्हा त्यांना तिथे काहीच मोती सापडले नाही. उलट त्यांना तिथे मोठे दगड सापडले. राजा खूप चिडला आणि त्याने तोत्याला विचारले, "तू मला फसवलेस!"

तोत्याने हसून सांगितले, "राजा, मी तुम्हाला फसवले नाही. मी तुम्हाला मोत्यांची खराबी दाखवून दिली आहे. तुम्ही लोकांच्या सुखासाठी काम करत होता तेव्हा तुम्ही खूप सुखी होता. पण आता तुम्ही लोभाने आंधळा झाला आहात. लोभामुळेच मनुष्य सुख गमावतो हे मी तुम्हाला दाखवून दिले."

हे ऐकून राजा लाजून झाला. त्याला आपली चूक कळाली आणि तो परत आपल्या राजवाड्यात परतला. राजाने आपल्या लोकांची सेवा करण्याचा आणि लोभापासून दूर राहण्याचा निर्णय घेतला.

शिकवण

ही बोधकथा आपल्याला शिकवते की लोभामुळे आपण सुख गमावतो. आपल्याला समाधानी राहण्यासाठी लोभापासून दूर राहून आपल्या कर्तव्याचे पालन करावे.